TOPLUM SÖZLEŞMESİ
Fransız Devrimine Diderıot, Montesquieu ile birlikte düşünceleriyle katkıda bulunan Jean Jacques Rousseau'nun 'Toplum Sözleşmesi' adlı yapıtı Alfa Yayınları arasında okura sunuldu.Üç kişiden biri olan Rousseau, 'Toplu Sözleşmesi adlı yapıtında yönetim biçimlerine ilişkin görüşleriniş paylaşıyor.
"Her siyasal toplumun başına bir tanrı getirilmesi sonucunda mevcut halk sayısı kadar tanrı ortaya çıkmıştır. Birbirine yabancı ve ezelden beri düşman olan iki halk uzun süre aynı efendiye boyun eğememiştir; birbirleriyle savaşan iki ordu aynı başa itaat edemez." (s.s. 183-184)
Jean Jacques Rousseau'nun 'Toplum Sözleşmesi' adlı yapıtı beş kitaptan oluşuyor. Bu kitaplarda yer alan konu başlıkları şöyle sıralanıyor:
Birinci Kitap:Birinci Kitabın konusu, ilk toplumlara dair, En güçlünün hakkı, Köleliğe dair, Hep bir ilk uzlaşmaya dönme zorunluluğu, Toplumsal anlaşma, Egemene dair, Sivil hale dair ve Mülke dair.
İkinci Kitap: Egemenliğin devredilmezliğine dair, Egemenliğin bölünmezliğine dair, Genel irade yanılır mı? Egemen gücün sınırlarına dair, Yaşam ve ölüm hakkına dair, Yasaya dair, Halka dair, Çeşitli yasama sistemlerine dair ve Yasaların sınıflandırılması.
Üçüncü Kitap: Genel olarak hükümete dair, Çeşitli hükümet biçimlerini oluşturan ilkeye dair, Hükümetlerin sınıflandırılması, Demokrasiye dair, Aristokrasiye dair, Karma yönetimlere dair, Her yönetim biçiminin her ülkeye uygun olmaması, İyi bir yönetimin belirtilerine dair, Yönetimin istismarı ve bozulmaya eğilimli olması, Siyasal yapının ölümüne dair, Egemen otorite nasıl kendini sürdürür, Vekillere veya temsilcilere dair, Hükümetin kurulmasına dair, Yönetimin gasp edilmesini önlemenin yolları.
Dördüncü Kitap: Genel idarenin yok edilmezliği, Oylamaya dair, Seçimlere dair, Roma comitialarına dair, Tribunluğa dair, Diktatörlüğe dair, Sivil dine dair ve Sonuç.
Fransız Devriminin düşün adamlarının önde gelenlerinden Jean Jacques Rousseau'nun yönetim şekilleri, yönetici ve yönetilen arasındaki ilişkiyi enine boyuna masaya yatırdığı yapıtı sadece siyaset bilimcileri değil toplumsal sorunlarla ilgi duyan herkese sesleniyor.
MUSTAFA ASLAN
-----------------------
Toplum Sözleşmesi, Jean Jacques Rousseau, Çeviren:Ayşe Meral, Alfa Yayınları'nda I. Basım:Mart 2016, İstanbul
