Kaptan Grant’ın Çocukları

 

Jules verne’in sevile yapıtlarından ‘Kaptan Grant’ın Çocukları’ adlı yapıtı Alfa yayınları arasında bir kez daha okurla buluşturuldu.

Çocukluk yıllarımda Radyo Tiyatrosu’nda dinlediğim bu güzel yapıtı bir kez daha okumak bir başka zevk verdi, bana. okurken zaman zaman radyodaki deniz, gemi ve gemi insanlarının sesleri ve efektleri duyumsadım. Kimileyin kendimi radyo başındaymışım sandım.

Yakalanan bir balinanın karnından çıkan şişe ve şişeden çıkan üç dilde yazılmış bir mektup serüveni başlatıyor. Yer yer okunmayan ama üç farklı dilde tamamlanan eksikleriyle okunan  yardım isteyen birinin (Kaptan Grant) mektubudur, bu.  Kızı ve oğlu,  Kaptan Grant’ı bulmak için Lord Glenarvan’la yollara düşmelerinive sonrasında yaşanan serüveni  anlatıyor.

“Sevinçten kimse ölmez. Baba ve çocukları dadaha yata getirilmeden önce yaşama geri dönmüşlerdi. Bu sahneyi nasıl tasvir etmeli? Sözcükler yetersiz kalır. Bu üç varlığın sessiz bir kucaklaşma içinde kaynaştıklarını gören tüm mürettebat ağlıyordu. Güverteye çıkan Harry Grant diz çöktü.” (s.726)

serüven ve doğa

‘Kaptan Grant’ın Çocukları’ Jules Verne yapıtlarının ortak özelliklerinden birisi olan  müthiş serüven içermesiyle dikkatimizi çekiyor. ‘Kaptan Grant’ın Çocukları’nın babaalrını esaretten kurtarmak için yola koyuldukları bu yapıtta birçok yer anlatılıyor. Ancak bunların kuru doğa betimleri olmadığını söylememek gerekiyor. Bitki örtüsünün ve hayvan çeşitliğinin nefes kesen serüvenle okuru bambaşka bir duygu dünyasına sürüklediğini belirtmek gerekiyor. Jules Verne verdiği bilgilerin doyuruculuğu göze çarpmakla birlikte sıkıcı ve ansiklopedik olmadığını belirtmek gerekiyor. Ayrıca değişik coğrafi bölgelerde yaşayan insanların durumlarını görmek açısından dadikkat çeken bir yapıt, ‘Kaptan Grant’ın Çocukları”.

“Ama tüm bu önemli olaylar arasında en ilginci hiç kuşkusuz kanguru avı oldu. Saat dörde doğru köpekler bu tuhaf keselilerden  oluşan bir sürüyü ürküttüler. Yavrular hemen annelerinin keselerine girdi ve tüm sürü, tek sıra halindekaçmaya başladı. Kanguruların o tuhaf sıçrayışlarından  daha şaşırtıcı birşey olamaz. Ön bacaklarından iki misli uzun olan arka bacakları bir yay gibi gerilir.” (s. 454)

karşılaştırma

Jules verne’in yapıtlarında ulaşımdaki gelişmlerin verilişi her okurun dikkatini çekecek düzeyde olduğu görülüyor. Buharlı makineler ve kömürün vazgeçilmezliği dikkat çekiyor. Okura, bu noktada, onun yapıtları dün ve bugün arasında güzel bir karşılaştırma olanağı sunuyor.

 “Bu tarihte, bu adaların kaşiflerinin burayı bir kıta olarak kabul etmelerine yol açacak bir olgu, bir olay varmıydı? Modern bir coğrafyacı, bir denizci bu adalara kıta adını yakıştırabilir miydi?” (s.530)

Jules Verne’in Olaganüstü Yolculuklar dizisinin ikinci kitabı ‘Kaptan Grant’ın Çocuklar’ adlı yapıtı küçüklerin olduğu kadar büyüklerin de zevkle okuyabilecekleri bir yapıt.

 Mustafa ASLAN

————

Kaptan Grant’ın Çocukları, Jules verne, Alfa Yayınları’nda Birinci Basım:Mart 2015, İstanbul