Kenarın Dilberi
Orhan Kemal’in yıllar önce tefrika edilmiş, ancak dergi ve gazete sayfaları arasında kalanlardan biri daha oğlu Işık Öğütçü tarafından bulunarak kitaplaştırılan yapıtlardan sonuncusu olan ‘Kenarın Dilberi’ geçtiğimiz günlerde okurlara sunuldu. Işık Öğütçü’nün daha öncebabsı Orhan Kemal’in dergi ve gazete sayfaları arasında kalmış birkaç kitabını kitaplaştırararak okurla buluşturduğunu belirtmek gerekiyor.
orhan kemal yapıtlarının izini sürmek
Orhan Kemal’in ‘Kenarın Dilberi’ adlı yapıtı bir çok kitabıyla ortak özellikler taşıyor. Yapıtta, ‘Kötü Yol’ ve Yalancı Dünya’nın kahramanına benzer Sevim’in annesi bir çamaşırcıdır ve kızı ise İstanbul’a gelip artist olma heveslisi olarak çıkıyor okurun karşısına. yazarın ‘Çamaşırcının Kız’ adlı öyküsü de benzer özelliklerin ötesinde öykü kahramanlardan Sevim’in annesi de çamaşırcıdır, tıpkı öyküdeki gibi.
‘Kenarın Dilberi’ndeki Şevket’in ‘Arkadaş Islıkları’ , ‘Devlet Kuşu’, ‘Avare Yıllar’ … romanlarındakine benzer canciger arkadaşları var.
‘kenarın dilberi’ ve serüven
Orhan Kemal’in ‘Kenarın Dilberi’ adlı yapıtı ötekilerle kimi yakınlıklar gösterse de bu tıpa tıp aynısı olmadığı, aksine farklı yanlarının olduğunu öncelikle belirtme gerekiyor. Edebiyatımızda ‘Ferit Egdü’nün bir konuyu çok (100) farklı yönleriyle anlattığı çalışmasını anımsatıyor, bana.
Orhan Kemal’in ‘Kenarın Dilberi’ bir serüven romanı olduğunu belirtmek gerekiyor. Toplumsallıktan kopmadan cinayetin de içinde yeraldığı okuru meraka sürükleyen öğelerle bezenmiş bir roman. bir çok yapıtı gibi sinema dilinin tatlı sesini taşıyor.
istanbul
Orhan Kemal’in yapıtlarındabüyük kentlerekarşı hem sevgileri hem de korkuları olduğu görülüyor. Yazarın ‘Kenarın Dilberi’ adlı yapıtta da İstanbul çıkıyor karşımıza sevilen ve aynı zamanda korkulan büyük kent olarak. Yapıtın önemli kahramankarından Sevim, İstanbul’a gidip artist olmayı bir kurtuluş olarak görüyor.
ermeniler
Orhan Kemal ‘Kenarın Dilberi’ adlı yapıtında Ermenilere ilişkin kimi bölümlere de yer veriyor. Yapıtta yeralan işadamının geçmişine inilen bölümlerde çıkıyor karşımıza Ermeniler. İrdelendiğinde adamın zenginliğinin kaynağı Ermeniler olarak görülüyor.
Orhan Kemal ‘Kemal’in ‘Kenarın Dilberi’ adlı yapıtında İttihat Terakki ve Ermeni tehciri konularına değiniyor. Bu yapıtta İttihat ve Terakki’nin Ermenileri başka yerlere göndereceği haberini alan bir Ermeni zengini mallarını yanında çalışan bir adamının üzerine veriyor, geri döndüklerinde almak koşuluyla.
Orahan Kemal’in ‘Kenarın Dilberi’ adlı romanı toplumsal konulara çekici bir serüven eşliğinde eğiliyor.
Mustafa ASLAN
——————————
Kenarın Dilberi, (Işık Öğütçü’nün önsözüyle) Orhan Kemal, I. Basım:Everest Yayınları, İstanbul, Mayıs 2015
——————-
Marklısına
Avare Yıllar, Orhan Kemal, Everest Yayınları, İstanbul
Arkadaş Islıkları, Orhan Kemal, Everest Yayınları, İstanbul
Devlet Kuşu, Orhan Kemal, Everest Yayınları, İstanbul
Yalancı Dünya, Orhan Kemal, Everest Yayınları, İstanbul
Kötü Yol, Orhan Kemal, Everest Yayınları, İstanbul
