TÜRKİYE DIŞ POLİTİKASI
Ali Bal'ın Osmanlı'dan yakın tarihe kadar dış politikamızı dönemlere ayırarak incelediği yapıtı Türkiye Dış Politikası adlı kitabı Alfa Yayınları arasında okura sunuldu.
I. Osmanlı son dönem dış politikası (1774-1922)-Dış politika ilkeleri:Güç dengesi ve anti-sömürgecilik, Dış politika yapımı:Padişah ve bürokratlar, Dış politika uygulamaları, Rusya le ilişkiler, Almanya ile ilişkiler.
II-Atatürk dönemi dış politikası (1922-1938) Dış politika ilkeleri:Batıcılık ve diğerleri, Dış politika yapımı: Atatürk ve arkadaşları, Dış politika uygulamaları, Sovyetler Birliği ile ilişkiler ve Kurtuluş Savaşı, İtalya tehdidi ve Montrö Sözleşmesi, Yunanistan ile ilişkiler, Hatay meselesi ve Fransa, İttifaklar ve dostluk antlaşmaları.
III. İnönü dönemi dış politikası (1938-1950)- Dış politika ilkeleri:Aktif tarafsızlık ve Batı'ya yaklaşma, Dış politika yapımı:İsmet İnönü, Dış politika uygulamaları, Üçlü ittifak antlaşması ve İngiltere Almanya ile ilişkiler, Sovyetler Birliği ile ilişkiler, ABD ile yakınlaşma, Oniki adalar meselesi.
IV. Menderes dönemi dış politikası (1950-1960)- Dış politika ilkeleri:Aktif Amerikancılık ve diğerleri, Dış politika yapımı:Menderes ve Dışişleri Bakanları,, Dış politika uygulamaları, Kore Savaşı ve NATO'ya giriş, ABD ile yakın ilişkiler, Balkan ittifakı, Yugoslavya ve Bağımsızlar, Batı ekseninde Ortadoğu politikası,, Sovyetler Birliği ile ilişkiler, Kıbrıs meselesinin ortaya çıkışı.
V. Askeri vesayet döneminde dış politika (19601973)-Dış politika ilkeleri:Batı ekseninde çok yönlülük, Dış politika yapımı:Askerler kamuoyunun yükselişi, Dış politika uygulamaları, 'Kıbrıs Cumhuriyeti' meselesi, Johnson mektubu, ABD ve NATO, Avrupa Topluluğu ve Ankara Antlaşması, Sovyetler Birliği ile Yakınlaşma, Dış politikada Üçüncü Dünya'nın yükselişi.
VI. Ecevit ve Milli Cephe Dönemi dış politikası (1973-1980)-Dış politika ilkeleri:Çok boyutlu dışpolitika ve diğerleri, Dışpolitika yapımı:Hükümetler ve asker, Dışpolitika uygulamaları, 1974 Kıbrıs müdahalesi, Yunanistan ile Ege Denizi krizleri, ABD silah ambargosu, Ortadoğu ile sıcak ilişkiler, Dış borç ve döviz krizleri.
VII. Darbe'nin gölgesinde dış politika (1980-1987)- Dışmpolitika ilkeleri:Neo-liberalizm ve diğerleri, Dış politika yapımı:MGK, Kenan Evren ve Turgut Özal, Dış politika uygulamaları, ABD ile ilişkilerin restorasyonu, Avrupa Topluluğu ile gerginleşen ilişkiler, Yunanistan ile kriz, Kürt meselesi, Irak ve Suriye, İran ve diğer Ortadoğu ülkeleri ile ilişkiler.
VIII. Özal Dönemi Dış Politika (1987-1993)-Dış politika ilkeleri:Yeni-Osmanlıcılık ve diğerleri, Dış politika yapımı:Turgut Özal, Dış politika uygulamaları, AT'ye tam üyelik başvurusu, Balkanlarda TÜrk azınlık meselesi, körfez Savaşı ve ABD, Kürt mülteciler ve Çekiç Güç, Türki Cumhuriyetler ile yakınlaşma.
IX. Koalisyonlar dönemi dış politikası (1993-1999)-Dış politika ilkeleri: Güvenlik, laiklik ve diğerleri, Dışpolitika yapımı:Genelkurmay Başkanlığı dış politika uygulamaları, Gümrük Birliği ve AB, Yunanistan'la kriz ve Kıbrıs, PKK meselesi, Irak ve Suriye,
X. Avrupa Birliği ekseninde dış politika (1999-2002)- Dış politika ilkeleri: Avrupalılaşma ve diğerleri, Dışpolitika yapımı:Asker ve hükümet arasında dış politika uygulamaları, Avrupa Birliği ile yeniden, Yunanistan'la ilişkilerde yumuşama, Ortadoğu ile yakınlaşma ve denge, 11 Eylül ve ABD ile ilişkiler, Ekonomik kriz ve dış borçlanma,
XI. Ak Parti dönemi ış politikası (2002-2009)-Dış politika ilkeleri:Komşularla sıfır sorun ve diğerleri, Dış politika yapımı:Recep Tayyip Erdoğan ve dışişleri dış politika uygulamaları, 1 Mart tezkeresi ve ABD, Kıbrıs ve Annan Planı, AB'ye yönelik heyecan ve durgunluk, Rusya, Kafkaslar ve enerji, Suriye ve İran ile yakın işbirliği, Afrika, Uzakdoğu ve Latin Amerika.
XII. Davutoğlu dönmei dış politikası (2009-2013)-Dış politika ilkeleri:Merkez ülke, medeniyet ve diğerleri, Dış politika yapımı:Ahmet Davutoğlu, Dış politika uygulamaları, ABD ile ilişkilerde restorasyon, Kuzey Irak ile yakınlaşma, Mavi Marmara Olayı ve İsrail, Ermenistan, Azerbaycan ve enerji, İran'la işbirliğinden gerginliğe, Suriye krizi ve Arap Baharı.
XIII. Yapısal krizler sarmalında dış politika (2013-2017)-Dış politika ilkeleri:Güvenlik ve 'Milli' çıkar, Dış politika yapımı:Recep Tayyip Erdoğan, Dış politika uygulamaları, Bir güvenlik sorunu olarak Suriye ve Irak, ABD ile krizler sarmalı, Rusya ile krizlerin gölgesinde stratejik ortaklık, Durgunluktan krize Avrupa Birliği...
Ali Bal, on üç bölümden oluşan Türkiye Dış Politikası adlı yapıtında dış politikamızın durmunu 2017 yılına kadar inceleiyor.
MUSTAFA ASLAN
::::::::::::::::::::::::::::::
Türkiye Dış Politikası, Ali Bal, I. Basım: Alfa Yayınları, İstanbul, Haziran 2017
