Avrupa'da Son Yaz
"Büyük Savaş" adı da verilen I. Dünya Savaşı'nın nedenlerini çeşitli yönleriyle inceleyen David Fromkin'in 'Avrupa'da Son yaz- 1914'teki Büyük Savaşı Kim Başlattı?' adlı yapıt Alfa Yayınları Tarih Dizisi'nden okurla buluşturuldu.
iletişim araçları ve büyük savaş
I. Dünya Savaşı'nın anlatıldığı 'Avrupa'da Son yaz- 1914'teki Büyük Savaşı Kim Başlattı?' adlı yapıtı okurken dün - bugün karşılaştırmasını da çeşitli açılardan yapabiliriz. Bugün internet sayesinde dünyanın herhangi bir yerindeki bir gelişme birkaç dakika içinde tüm dünyayya yayılıyor, internet sayesinde. Savaşın başlamasına, yayılmasına neden olan olayın duyulması ise önemliydi. David Fromkin bunu daha öncelere giderek okura sunuyor.
"Saraybosna'daki bu suikast bir yüzyıl önce gerçekleşmiş olsaydı, uzak yerlerin bundan haberdar olması haftalar, hatta alar alabilirdi. Doalyısıyla sonuçları da çok farklı olabilirdi. Fakat buharlı gemi ve herşey bir yana telgraf, haberin hızla duyulmasını sağladı." (s.145)
konular
Birinci Bölüm "Avrupa Gerilime Giriyor " başlığını taşıyor. Bu bölümde yer alan diğer konular şöyle sıralanıyor: İmparatorluklar çatışıyor, Sınıfsal boğuşmalar, Uluslar tartışıyor, Ülkeler silahlanıyor, Zerdüşt'ün kehaneti, Diplomatlar sıraya giriyor.
İkinci Bölüm "Mayın Tarlalarında Dolaşmak" adını taşıyor. ikinci bölümde yeralan konu başlıkları şöyle sıralanıyor: Doğu Sorunu, Arşidük'e meydan okumak, Almanya patlamanın eşiğinde.
Üçüncü Bölüm "Savaşa Sürüklenmek" başlığıyla veriliyor. Bu bölümde yer alan konu başlıkları şöyle sıralanıyor: Makedonya kontrolden çıkıyor, Avusturya ilk adımı atıyor, Fransa ve Almanya kartlarını masaya yatırıyorlar, İtalya'nın hamlesine Balkanlar da katılıyor, Slav gelgiti, Avrupa uçuruma yaklaşıyor, Balkanlarda yeni sarsıntılar, Bir Amerikalı olayları dizginlemeye çalışıyor.
"Cinayet!" dördüncü bölümün adı. Bu bölümde yeralan konular şöyle sıralanıyor: Son vals, Canilerin ülkesinde, Rus bağlantısı, Teröristler darbeyi indiriyor, Avrupa esniyor, Naaşlar kaldırılıyor, Şüpheliler gözaltında.
Beşinci bölümün adı "Yalan Söylemek" olarak çıkıyor karşımıza. Bu bölümdeki konu başlıkları şöyle sıralanıyor: Almanya açık çeke imza atıyor, Büyük aldatmaca, Berchtold'un zamanı daralıyor, Sır tutuluyor.
Altıncı Bölüm:"Kriz!" Altıncı bölümde yer alan konu başlıkları şunlardır: Emrivaki gerçekleşmiyor, Bir ültimatomun sunumu, Sırbistan aşağı yukarı kabul ediyor.Yedinci Bölüm"Geri Sayım Başlıyor" Yedinci bölümün konu başlıkları şunlardır: Berlin'de düello, 26 Temmuz, 27 Temmuz, 28 Temmuz, 29 Temmuz, 30 Temmuz, 31 Temmuz, 1Ağustos, 2 Ağustos, 3 Ağustos, 4 Ağustos, Kanıtları Yok Etmek.
Sekizinci bölümün başlığı" Esrar Çözülüyor" olarak çıkıyor karşımıza. Bu bölümde yeralan konu başlıkları şöyle sıralanıyor: Bir kütüphanede buluşmak, Gerçekleşmeyenler, Olanların anahtarı, Sebep neydi? Kim engel olabilirdi? Savaşı kim başlattı? İşi toparlama zamanı.
Sonuç bölümünde ise Avusturya savaşı ve Almanya'nın savaşı adlı iki konu başlığı yer alıyor. Yapıtta kim kimdi? kaynakça ve dizin bölümlerinin de olduğunu belirtmek gerekiyor.
David Fromkin'in I. Dünya Savaşı'nı çeşitli yönleriyle incelediği yapıtı 'Avrupa'da Son yaz- 1914'teki Büyük Savaşı Kim Başlattı?' sadece konunun uzmanları değil bugünü anlamak isteyenler için okunması gereken bir yapıt.
Mustafa ASLAN
-----------------
Avrupa'da Son yaz- 1914'teki Büyük Savaşı Kim Başlattı? David Fromkin, Çeviren:Ahmet Şükrü Durukan, I. Basım:Alfa Yayınları Tarih Dizisi, İstanbul, Şubat 2015
