SIKI DOSTLAR

 

'Sıkı Dostlar' John Le Carré'nin Günter Grass'ın da kulağını çınlattığı 'Sıkı Dostlar' adlı yapıtı Alfa Yayınları arasında okurla buluşturuldu.

türkler

John Le Carré yapıtlarının konusu ve kahramanları arasında Türk tiplerini kimi yapıtlarında görüyoruz. Örneğin: 'İnsan Avı' adlı yapıtında da Türk kahramanları ve İslam kimliğine de yer verdiği görülüyor.

John Le Carré 'Sıkı Dostlar' adlı yapıtında değişik yerlerde Türklerden söz etmekle birlikte  Adana'dan evlenerek Almanya'ya gelmiş,  bu evlilikten bir çocuğu olmuş  Zara adlı bir kadından söz ediyor. Zara'nın yaşamı yapıtın  önemli kahramanı Ted Mundy ile kesişiyor. Ve...

"Kuşatmanın olduğu gün on bir yaşındaki oğluyla Türkiye'ye kaçan Zara, uçaktan iner inmez tutuklanmış ve sorgulanmaktaydı. Türklerin sorgulama yöntemleri çok güçlü olduğundan Amerikalıların onun vatanına dönmesine izin verdikleri de söyleniyordu. Almanya'ya,  şu anda bir Berlin cezaevinde, saldırı nedeniyle yedi yıllık cezasını tamamlamayı bekleyen bir Türk işçisinin karısı olarak gelmişti." (s.431)

babalar ve çocuklar

Ted Mundy ve Sasha, iki arkadaş olarak karşımıza çıkıyor, John Le Carré'nin 'Sıkı Dostlar' adlı yapıtında. İki dost  dünyayı sarsan 60 öğrenci eylemleri döneminde tanışıyorlar ve... Aradan yıllar geçtikten sonra Ted Sasha'dan bir mektup alıyor ve olaylar gelişip gidiyor. Burada söz konusu  ettiğimiz iki gencin babalarıyla olan dialogları olduğunu söylemek gerekiyor. Pakistan'da doğan Ted Mundy'nin babası bir askerdir ve Sasha'nın babasının aksine bir kişiliğe sahiptir. Sasha'nın babası bir din adamı olmasına rağmen hiç de evladının gözüne tutarlı bir kişiliğe sahip olmadığı görülüyor. Çünkü kılıktan kılığa girebilen bir adam olarak çıkıyor karşımıza Sasha'nın babası.

"Asla. Artık o benim babam değil. Yoldaşlarıma gelince babamın öldüğüne inanıyorlar. Bay Papaz ile aramızda bir tek ortak nokta var. Bay Papaz ateist, radikal militan bir oğlu olduğunu kabul etmiyor, ben de iki yüzlü, dönek bir dindar babayı kabul etmiyorum. Böylece Bay Papaz'ın hilelerine dayanarak onu geçmişimden sildim." (s.88)

60'lı yıllardan günümüze

Almanya'nın Hitler döneminde de zaman zaman söz edilen yapıt gençler üzerinden altmışlı yılların gençlik hareketi ve bunların içinde de öğrencilerin durumunu veriyor. Burada da kalınmayarak günümüze kadar uzanan bir çizgiye taşıyor olayları vermeye, yazar.

" 'Bir gün polisin Berlin, Paris, Londra, Madrid ya da Milano'daki küresellik karşıtı hareketin merkezine girip üzerinde El Kaide'deki iyi dostlarınızdan yazan büyük bir kutu şarbon mikrobu bulacağını düşünüyorlar. Liberal solcular aslında gizili faşistler olarak ortaya çıkacaklar ve Avrupa'nın küçük burjuvazisi kendisini koruması için Amerikalı Büyük Biraderi'ne yalvaracak." (s.392)

John Le Carré'nin Sıkı Dostlar adlı romanı  politik konuları içerdiği kadar okuru sürükleyen iyi bir serüven romanı .

Mustafa ASLAN

------------------------

Sıkı Dostlar, John Le Carré, Çeviren:Füsun Doruker, I. Basım:Alfa Yayınları,  İstanbul, Ağustos 2015

 

 

bellek:

İnsan Avı, John Le Carré, Çeviren:Suzan Cenani Alioğlu, I. Basım:Alfa Yayınları, İstanbul, Mayıs 2015