Sadreddin Konevi’de Bilgi Ve Varlık

Kapı Yayınları  Sadreddin Konevi Kitaplığı’nı yayımladığı kitaplarla zenginleştirmeyi sürdürüyor. Aynı yayınevi Ekrem Demirli’nin ‘Sadreddin Konevi’de Bilgi Ve Varlık ‘ adlı yeni bir kitap yayımladı.

konular

Ekrem Demirli’nin ‘Sadreddin Konevi’de Bilgi Ve Varlık’ adlı yapıtındayeralan konu başlıkları şöyle sıralanıyor: Yapıtın önsözünde ana hatlarıyala Konevi’nin hal tercümesi yer alırken giriş bölümünde ise Pratikten Teoriye Tasavvuf’un Gelişimi ve Sufilerin Tasavvufa Meşruiyet arayışı bulunuyor.

Yapıtın birinci bölümü “Konevi’nin Bilgi Görüşü” adını taşıyor. Bu bölümdeyeralan yazılar şöyle sıralanıyor:Konevi’nin ilim anlayışı ve metafizik, Müdevven ilim ve tasavvuf, Konu, mesele ve ilkeler, İlimler tasnifi ve ilimler arası ilişkiler, Metafizik (ilm-i İlahi), Metafizik’in konusu, metafizik’in meseleleri, Metafizik’in ilkeleri, Metafizik’in ilimlerle ilişkisi, Müşahede ve keşfi bilgiler için miyar ve mizan, Metafizik’in temellendirilmesi, Konevi’nin felsefe eleştirisi, Burhan yöntemi ve müşahede yöntemi, Konevi’nin felseye bakışı, Aklın imkanı:Neyi bilebiliriz? Bilgiye ulaştıran bir yöntem olarak müşahede,Ehlullah ve düşünce kanunundan müstağni kalmak, Tanrı-Alem arasında münasebet ve iki irtibat tarzı,  Bilginin konusu olarak tanrı, Nefs görüşü:İnsanın ilahi tabiatı, Müşahede yönteminin neticesi, gerçeklik ve mutabakat, Tenzih ve teşbih arasında Tanrı bilgisi, Subjektif tanrı tasavvuru:İlahi Mu’tekad, Sülukun sonu: Hayret.

“Konevi’nin Varlık Görüşü” adını taşıyan ikinci bölümde yer alan konu başlıkları ise şöyle sıralanıyor: Varlık (Vücud) meselesinin genel çerçevesi, Vücud kavramının tahlili, Vücud kavramının anlamı ve vücudu bilmek, Varlık ve yokluk, Varlık, rahmet ve rıza, Sübut ve mevcut olmak anlamında varlık,Vücud’un iki kategorisi:Zorunlu varlık ve mümkün, Zorunlu varlıkta vücud, Tanrı veya hak anlamında vücud, Tanrı’da varlık-mahiyet, Vücud ve ilahi isimler ilişkisi, Mümkünde varlık, İmkan, mümkün ve tercih, Mümkünde varlık-mahiyet ilişkisi, Zorunlu varlık ve mümkün varlık ilişkisi, Birlik ve çokluk, Bir-çok ilişkisi ve sudur, Zorunlu Varlık’ın mümkünlere varlık vermesi, Alemin varlık sebebi ve ilahi isimlerin zuhur talebi, Genel varlık, ayan-ı sabite ve sürekli yaratma, Vücudve mertebeleri, La-Taayyün mertebesi, Taayyün-i evvel ve Taayyün-i sani mertebeleri, Ruhlar mertebesi, Misal mertebesi, şehadet ve insan-ı kamil mertebeleri, Konevi’nin varlık görüşünün değerlendirilmesi.

Üçüncü bölüm “Konevi’nin Bilgi ve Varlık Görüşünün Dayandığı Kaideler” adını taşıyor. Bu bölümde yer alan konular ise şöyle sıralanıyor: Varlıkta nizam fikri ve sebeplilik, Varlıkta nizam ve gaye, Tanrı-Alem ilişkisi:İllet -malul, Sudur görüşünün genel çerçevesi, Tanrı-Alem ilişkisi, Bir’den bir çıkar, yaratmanın yenilenmesi ve sürekli tecelli, Varlıkta ve tecellide farklılık, Tecellide tekrar yoktur,  Vücudun iki itibarı:Mutlaklık ve mukayyetlik, Zahirlik ve batınlık, Tasavvufi tefsir ve zahir – batın, Vücud-ı mutlak ve mazharlar, Zahir-mazhar ilişkisi, Hudüs delili ve teselsül, Varlıkta münasebet ve farklılıklar, Bilginin gerçekleşmesi şatı:Münasebet, Münasebet ve farklılıkların kaynağı:İlahi isimlerin ilişkisi ve özel Rab (Rabb-ı Has), Tesir-teessür ilişkisi, Tesir-teessür ilişkisi ve ‘İlim maluma tabidir’ ilkesi. A’aayan-ı Sabite:Mümkünlerin hakikatleri, Uluhiyet mertebesi ve sıfatlar, Hak-Alem ilişkisi ve uluhiyet mertebesi, Birlikte çokluk ve çoklukta birlik.

Tasavvuf ve metafizik konularıa ilgi duyanlara Ekrem Demirli’nin ‘Sadreddin Konevi’de Bilgi Ve Varlık’ adlı yapıtını salık veriyorum.

Mustafa ASLAN

—————————

Sadreddin Konevi’de Bilgi Ve Varlık, Ekrem Demirli, I. Basım:Kapı Yayınları, İstanbul, Mayıs 2014